Gửi bài viết qua email
In ra
Lưu bài viết này

GS.VS Nguyễn Văn Hiệu qua đời

Đăng lúc: Chủ nhật - 23/01/2022 21:46 - Người đăng bài viết: admin

GS.VS Nguyễn Văn Hiệu - nhà vật lý hàng đầu của Việt Nam, qua đời ở tuổi 84, lúc 11h52 phút ngày 23/1 do bệnh nặng, tuổi cao.

PGS.TS Nguyễn Hoài Châu là em trai xác nhận tin buồn với VnExpress. Ông cho biết, GS Nguyễn Văn Hiệu một thời gian dài mắc bệnh phổi, thận. Những ngày gần đây sức khỏe suy yếu và có chiều hướng xấu dần. Ông điều trị tại bệnh viện Hữu nghị Việt Xô nhưng không qua khỏi.

Nhiều năm nay, dù phải đeo máy trợ thính nhưng GS Hiệu vẫn nhiệt tình trong các diễn đàn, sự kiện khoa học. Ông có thói quen trả lời thư điện tử nhanh và vẫn giữ phong thái chân tình, gần gũi của một nhà khoa học.

Gần đây nhất, hôm 21/12/2021 ông tham dự tọa đàm "Lan tỏa và tôn vinh tinh thần phụng sự Tổ quốc của GS.VS Trần Đại Nghĩa", hướng đến Giải thưởng Trần Đại Nghĩa 2022. Tại sự kiện ông có bài phát biểu về những đóng góp xuất sắc trong khoa học của GS Trần Đại Nghĩa, truyền cảm hứng cho các nhà khoa học trẻ sáng tạo, cống hiến cho sự nghiệp khoa học nước nhà. GS Nguyễn Văn Hiệu trong sự kiện hôm 21/12/2021. Ảnh: Mộc Nhiên

GS Nguyễn Văn Hiệu trong sự kiện hôm 21/12/2021. Ảnh: Mộc NhiênGS.TS Nguyễn Đại Hưng, Viện Vật lý, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Chủ tịch Hội Vật lý cho biết ông hay tin chiều nay khi đang họp cùng Hội đồng chức danh giáo sư trong ngành. "Chúng tôi đau xót không nói lên lời, thực sự là niềm tiếc thương vô hạn. Hội đồng đã tổ chức mặc niệm. Khi biết tin, nhiều người trong hội đồng đã bật khóc", ông Hưng nói.

Từng được cố giáo sư dìu dắt, định hướng trong nghiên cứu khoa học, GS Hưng nói thầy Nguyễn Văn Hiệu là nhà khoa học có ảnh hưởng lớn đối với nền khoa học nước nhà, không chỉ trong lĩnh vực vật lý mà còn trong cả các lĩnh vực khoa học công nghệ khác. Ông là người đã xây dựng cả cơ sở vật chất, nền móng tư duy phát triển ngành. "Ký ức mấy chục năm công tác cạnh thầy hiện về ăm ắp trong lòng. Mọi thứ cứ nghẹn lại", GS Hưng bày tỏ.

GS.VS Nguyễn Văn Hiệu sinh ngày 21/7/1938 tại Cầu Đơ nay thuộc phường Hà Cầu, quận Hà Đông, Hà Nội. Ông sinh ra trong một gia đình trí thức cách mạng. Gia đình có 10 người con trong đó 6 trai, 4 gái đều có trình độ tốt nghiệp đại học, 6 tiến sĩ, 2 phó giáo sư. Năm 1956, khi 18 tuổi, ông tốt nghiệp cử nhân Vật lý loại xuất sắc, được điều về giảng dạy tại trường Đại học Tổng hợp (nay là Đại học Quốc gia Hà Nội).

Năm 1960, ông được cử sang làm việc tại Viện liên hiệp nghiên cứu hạt nhân Dubna thuộc Liên Xô Cũ. Chỉ hơn 2 năm làm việc tại Dubna, ông công bố 12 công trình về vật lý, bảo vệ xong luận án Tiến sĩ khi chưa đầy 26 tuổi. Ở tuổi 30, ông được công nhận chức danh Giáo sư Vật lý lý thuyết và Vật lý toán của Viện Dubna và Đại học Lomonosov.

Năm 1969, ông trở về Việt Nam và trở thành người có đóng góp lớn trong việc thành lập Viện Vật lý - Viện Khoa học Việt Nam. Trong 60 năm hoạt động, ông từng đảm nhiệm các vị trí Viện trưởng Viện Vật lý, Viện trưởng Viện Khoa học vật liệu, Viện trưởng Viện Khoa học Việt Nam. Ông được Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô, Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Thế giới thứ 3 phong hàm viện sĩ. Ông cũng là đại biểu Quốc hội nhiều khóa.

Ông đã được trao tặng nhiều giải thưởng về khoa học có uy tín ở trong nước cũng như trên thế giới (Giải thưởng Lê nin về Khoa học và Kỹ thuật năm 1986, Giải thưởng Hồ Chí Minh đợt 1 về khoa học và kỹ thuật năm 1996...), được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương độc lập hạng nhất (năm 2009), danh hiệu Nhà giáo nhân dân (năm 2010).

Ngoài những công trình nổi tiếng thế giới về Vật lý hạt cơ bản, Vật lý lý thuyết chất rắn và quang tử, GS.VS Nguyễn Văn Hiệu còn là tác giả, đồng tác giả và nhà kiến tạo nhiều công trình nghiên cứu ứng dụng có tác động lớn đến sự phát triển của đất nước như công trình thoát lũ miền Tây tại đồng bằng sông Cửu Long. Ông là một trong những người đầu tiên đặt nền móng cho ngành khoa học và công nghệ vũ trụ Việt Nam thông qua chương trình intercosmos...

GS.VS Nguyễn Văn Hiệu sáng lập ra Viện Vật lý và trở thành viện trưởng, sau đó ông cũng lập ra rất nhiều viện nghiên cứu khác, ông luôn quan tâm phát triển vật lý. GS.VS Nguyễn Văn Hiệu cũng chính là cha đẻ của chương trình phát triển Vật lý 2015-2020 rất thành công, kéo dài sang giai đoạn 2021-2025.

Sinh thời, ông trải qua hai cuộc hôn nhân. Sau khi người vợ đầu mất, ông kết hôn lần hai với bà Nguyễn Thị Bích Hà. Ông có một con trai cũng là tiến sĩ vật lý. Cháu nội ông cũng theo ngành vật lý, đang giảng dạy tại Pháp.

Tác giả bài viết: Tô Hội
Nguồn tin: VNExpress

Từ khóa:

n/a

Đánh giá bài viết

GS.VS Nguyễn Văn Hiệu qua đời

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Ý kiến bạn đọc