Viên thuốc chữa bách bệnh?

Để đề phòng cơn đau tim hay đột quỵ, nhiều người bị áp huyết cao phải dùng tới bốn viên thuốc. Ba viên thuốc mầu đỏ, hai màu vàng và tiếp theo là ba viên trắng. Bênh nhân bị áp huyết cao có nguy cơ bị đột quỵ và bị bệnh tim thường phải uống nhiều viên thuốc. Điều này có thể khiến họ cảm thấy ngần ngại, thậm chí một số người dễ bị quên, lúc uống lúc không. Do đó các nhà nghiên cứu nghĩ ra Polypills, một viên thuốc chứa trong đó nhiều hoạt chất để giảm phiền toái, nhầm lẫn cho người sử dụng.

Nghiên cứu về sản phẩm kết hợp này đã được các nhà nghiên cứu tiến hành gần hai chục năm nay. Thành công bước đầu là thuốc hạ huyết áp và giảm cholesterol đã được chứng minh là tốt nhưng cơ sở để chứng minh thuốc cuối cùng có thực sự hiệu qảu trong việc chống áp huyết cao cũng như các bệnh về tim mạch vẫn chưa được chắc chắn. Một nhóm nghiên cứu thuộc đại học McMaster ở Hamilton của Canada do Salin Yussuf dẫn dắt đã có một nghiên cứu khá thành về vấn đề này. Trong hơn năm năm, họ đã theo dõi trên 5700 người cao tuổi, cả hai giới tính nam và nữ. Nhược điểm của họ là bị quá cân, hút thuốc lá, đái tháo đường hay có nguy cơ cao đối với các bệnh tim mạch do một số yếu tố khác.

Loại chế phẩm có tên là Polycap đã được dùng vào thử nghiệm, thuốc có ba chất giảm áp huyết và một chất giảm cholesterol là statin. Theo nghiên cứ chế phẩm này làm giảm đáng kể tỷ lệ các biến cố về tim mạch: giảm 15 % đột quỵ và sự cố tim mạch, thậm chí có thể giảm tới 30% khi sử dụng Polycap cùng với aspirin có tác dụng giữ sự lưu thông máu ổn định. Rất hiếm xẩy ra trường hợp bị tác dụng phụ như sa sẩm mặt mày hay tụt huyết áp. “Nếu trường hợp này xảy ra thì có thể giảm liều lượng xuống”,  Yusuf nhấn mạnh.

Bác sỹ Yusuf gốc Ấn Độ cho hay, loại thuốc Polypills chủ yếu để dùng tại những nước mà sự chăm sóc y tế cho toàn dân còn kém phát triển. “Đối với các nước này cần có các loại thuốc dễ sử dụng và giá cả phải chăng và có tác dụng phòng bệnh tim mạch có hiệu quả”, theo Yusuf. Do giá một viên thuốc như Polycap, ở Ấn Độ chỉ khoảng 33 cent cho nên đây là một phương án thích hợp để thay thế cho các điều trị trước đó. Hơn nữa việc xuất thuốc cũng đơn giản hơn, thay vì phải xuất bốn viên thuốc nay chỉ cần xuất một viên.

Thomas Eschenhagen thuộc bệnh viện trường đại học Eppendorf ở Hamburg và thành viên Hội đồng khoa học của Quỹ Tim của Đức, cũng cho rằng việc dùng Polypills cũng có ý nghĩa. “Nhìn  túi thuốc của các cụ cao niên với đủ loại, đủ mầu sắc, người ta thường tự hỏi, làm thế nào để các cụ nhớ nổi các loại thuốc mà họ phải dùng hàng ngày?”.

Tác dụng phụ của thuốc

Giáo sư Ulf Landmesser giải thích, những yếu tố nào thúc đẩy nhồi máu cơ tim và người ta có thể làm gì để hạn chế trường hợp này. Theo nhà dược học, sẽ đơn giản hơn nhiều khi để hạ áp huyết và hạ cholesterol, người ta chỉ cần uống một viên thuốc thay vì bốn viên. Các nghiên cứu cho thấy người bệnh không thực hiện chặt chẽ quy định về uống thuốc nếu mỗi lần phải uống quá nhiều loại thuốc khác nhau.

Hơn nữa viên thuốc đa thành phần cũng tỏ ra an toàn. “Ở Đức, ít nhất 27 triệu người dùng thuốc ức chế ACE hoặc thuốc chặn thụ thể angiotensin sartan mỗi ngày, và nhiều người trong số họ cũng sử dụng các loại thuốc hạ huyết áp khác, statin và thuốc chống đông máu”, theo Eschenhagen. “Tất nhiên tất cả các loại thuốc này đều có tác đụng phụ, tuy nhiên chúng sẽ không lớn hơn khi người ta phối trộn các loại thuốc này với nhau trong một chế phẩm”.

Đối với một số polypills, người ta thậm chí còn giảm nồng độ tương đối ở thuốc hạ huyết áp, vì khi phối trộn chúng có thể bổ trợ cho nhau. “Khi giảm liều lượng có nghĩa tác động phụ  của thuốc cũng giảm theo”. Tuy nhiên khi dùng các loại chế phẩm riêng lẻ cũng có cái lợi của nó vì khi có tác đụng phụ, người ta dễ dàng thay thế bằng một loại thuốc khác. Đối với thuốc hỗn hợp mỗi khi thay thế có nghĩa phải thay thế nhiều loại hoạt chất. “Điều này sẽ gây rối, và cũng có trường hợp tác động phụ này bị triệt tiêu nhưng lại xuất hiện tác động phụ khác”, Eschenhagen cảnh báo.

Thực tế thành phần là vấn đề cốt lõi ở viên thuốc hỗn hợp. Mỗi nhà sản xuất lại có sở thích riêng mà nhiều khi người ta không hiểu được. Polycap có chất hạ áp huyết atenolol, theo đánh giá của Eschenhagen  thì “đây là một loại chế phẩm chẹn Beta tồi tệ nhất”. Hơn nữa chất chẹn beta hiện chỉ được một số nhóm người bệnh chọn là thuốc hạ áp huyết loại một. Điều này qua nghiên cứu cho thấy tác dụng riêng lẻ của Polycap chỉ vừa phải và chỉ khi kết hợp với aspirin chế phẩm này mới đạt kết quả vang dội.

Một thành phần khác trong Polycap, thuốc hạ huyết áp khử nước hydrochlorothiazide, có vấn đề vì nó làm tăng nguy cơ ung thư da trắng. Cũng có những lựa chọn thay thế tốt hơn, Eschenhagen nói.

Do đó, kết luận của nhà dược học về polypills là ý tưởng này chắc chắn là tốt nhưng nó còn phụ thuộc vào việc triển khai cụ thể như thế nào nữa.  

Xuân Hoài dich

Nguồn: https://www.welt.de/gesundheit/plus220792372/Bluthochdruck-Eine-Tablette-gegen-alles.html