Nguyên tố hóa học có số nguyên tử là 93 và 94 có xứng đáng với giải Nobel không?

Giải Nobel Vật Lý năm 1938 được trao cho phát hiện nguyên tố hóa học có số nguyên tử 93 và 94, khi đó hai nguyên tố này không hề tồn tại. Chỉ 13 năm sau, giải Nobel Hóa Học năm 1951 lại được trao cho phát hiện hai nguyên tố này. Vì sao vậy? Nhân dịp lễ trao tặng giải Nobel thường năm diễn ra vào tháng 12, bài báo điểm lại câu chuyện lịch sử của hai nguyên tố này.

Phương trình Dirac – phương trình đẹp nhất

Các qui luật chi phối Vũ trụ và mọi thứ trong đó có thể diễn giải bằng các phương trình toán học. Không phải ai cũng có thể hiểu ý nghĩa chúng, vì phần lớn chúng phức tạp đến mức khó có thể truyền đạt được bằng ngôn ngữ thông thường. Tuy nhiên điều đó không cản trở công chúng khi đánh giá vẻ đẹp của các phương trình. Năm 2016, trong một cuộc bình chọn của các nhà toán học và vật lý học do BBC-Earth của Anh tổ chức, phương trình Dirac đã được chọn là phương trình đẹp nhất. Bài báo này lược trích các thông tin về phương trình của ông.

Niels Bohr-người khởi đầu chuỗi phản ứng về phản ứng phân hạch urani

Niels Henrik David Bohr là nhà vật lý người Đan Mạch nhận giải Nobel vật lý năm 1922 cho „thành tựu nghiên cứu về cấu trúc nguyên tử”. Mô hình Bohr là mô hình nguyên tử mà chúng ta sử dụng trong giảng dạy môn vật lý cho tới nay. Nhân dịp kỷ niệm sinh nhật ông, bài báo lược trích vai trò của ông liên quan tới phản ứng phân hạch urani, dẫn tới dự án Manhattan về chế tạo vũ khí hạt nhân.

Phản ứng hạt nhân đầu tiên 100 năm trước

Năm 2019 là kỷ niệm 100 năm thí nghiệm phản ứng hạt nhân đầu tiên được Ernest Rutherford thực hiện vào năm 1919, và cũng là kỷ niệm 110 năm thí nghiệm chiếu xạ lá vàng dẫn tới việc thiết lập mô hình hành tinh nguyên tử của ông.

Kỷ niệm 80 năm một trong những phát hiện vĩ đại nhất của thế kỷ 20: phân hạch hạt nhân nguyên tử

Ngày 6 tháng 1 năm 1939 hai nhà hóa học Otto Hahn và Fritz Strassmann lần đầu tiên đã công bố xác nhận nguyên tố bari (Barium (Ba)) là sản phẩm của bắn phá hạt nhân nguyên tử urani (Uranium (U)) với nơtron. Ngày 10 tháng 2 năm 1939 hai nhà vật lý Lise Meitner và Otto Frisch đã công bố lý giải vật l ý thành công đầu tiên về hiện tượng phân hạch hạt nhân urani cùng với ước tính lượng năng lượng khổng lồ được giải phóng trong quá trình này là khoảng 200 triệu Volt (200MeV). Lịch sử phát hiện phân hạch hạt nhân khá ly kỳ và bao gồm khá nhiều sai sót của nhiều nhà vật lý nổi tiếng. Bài báo này trích dẫn các văn bản gốc từ lưu trữ của Đại học California „Đóng góp của Phụ nữ thế kỷ 20 cho Vật lý” [1], sách của Ruth Lewin Sime „Lise Meitner - Cuộc đời Vật Lý”, nhà xuất bản Đại học California [2], tài liệu lưu trữ của Viện Vật Lý Mỹ „Phát hiện phân hạch hạt nhân” [3] đã được tổng hợp và biên soạn trong quyển sách của tác giả „Lịch sử phát hiện phản ứng phân hạch hạt nhân-vai trò nổi bật của các nhà khoa học nữ” [4], nhà xuất bản Đại học Chalmers (Göteborg, Thụy điển).

Đề tài về hệ thống tự động phát hiện vùng xóc máy bay (turbulencja)

Vệ tinh lượng tử đầu tiên trên thế giới

Pin nạp (ắc quy) Li-Ion: đặc điểm và cách sử dụng

Ô nhiễm khiến 4.000 người Trung Quốc tử vong mỗi ngày

Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng, ô nhiễm không khí giết chết khoảng 4.000 người mỗi ngày tại Trung Quốc, chiếm 1/6 trong tổng số người chết ở đất nước đông dân nhất thế giới này.

Nhà thiên văn nữ gốc Việt và số phận một vì sao

Đến thăm và thuyết trình những thành tựu ngành khoa học thiên văn hiện đại ở các trung tâm đại học nước nhà, nhà khoa học nữ gốc Việt nổi tiếng Lưu Lệ Hằng đã ghi lại ấn tượng sâu đậm và nêu ra những vấn đề khoa học nóng bỏng và hấp dẫn.