Leonard Cohen – nhà thơ trở thành ca sĩ

Bìa album „I’m Your Man”của Leonard Cohen phát hành năm 1988.

Leonard Cohen được coi là một trong những ca-nhạc sĩ cuốn hút và bí ẩn nhất kể từ những năm sau 60. Sự nghiệp nghệ thuật rất thành công của ông trải dài từ thập kỷ 60 đến tận thế kỷ 21. Ông giữ được một lượng lớn khán giả hâm mộ sau hơn bốn thập kỷ với âm nhạc. Ảnh hưởng về âm nhạc của ông được đánh giá là chỉ xếp sau mỗi Bob Dylan (a).

            Bob Dylan nhận xét:  „Thiên tài của Cohen không chỉ thể hiện trong lời hát mà còn cả về giai điệu của bài hát. Ngay cả các dòng có ý nghĩa đối lập nhau trong lời của bài hát cũng mang tính siêu thực và nâng tầm cao cho giai điệu của mỗi bài hát. Theo ý kiến tôi, không có người nào khác đạt được gần đến tầm đó trong âm nhạc hiện đại". Sự nghiệp nghệ thuật của Cohen là một sự pha trộn thành công giữa thơ ca và âm nhạc và cả tiểu thuyết. Cohen đầu tiên là một nhà thơ. Ông đã sáng tác tới 400 bài thơ.Tập thơ đầu tiên của ông đã được xuất bản tập vào năm 1956 (khi ông 22 tuổi). Sau đó ông còn xuất bản thêm vài tập thơ nữa và cả hai quyển tiểu thuyết, trước khi album âm nhạc đầu tiên của ông phát hành năm 1968. Bài hát „Hallelujah” của ông (lời bài hát là dựa trên 80 vần thơ ông đã viết trước đó) trở nên cực kỳ nổi tiếng từ những năm 80-90 thế kỷ trước và vẫn luôn là bài hát rất đình đám cho tới hiện nay. Nó được sử dụng trong các bản nhạc phim và truyền hình, trong các cuộc thi tài năng trên truyền hình, xuất hiện trong các đoạn video trên YouTube và trong các buổi hòa nhạc hợp xướng ở các trường học. Hiện có khoảng hơn 300 phiên bản của bài hát này.

            Khán giả ở Việt Nam biết đến Leonard Cohen qua ca khúc „Hallelujah”. Ở Ba lan, ngoài bài „Hallelujah”, bài “Dance me to the end of love” và „In my secret life” của ông thường xuyên được phát trên đài phát thanh cũng như trên truyền hình Ba Lan, kể từ sau dịp biểu diễn của Cohen tại Ba Lan năm 1985 cho tới nay.  „I’m Your Man” là tên của album phòng thu thứ tám của ông, phát hành ngày 2 tháng 2 năm 1988. Đó cũng là tên của một bài hát có trong album. Album này đánh dấu một bước tiến mới về mọi khía cạnh: âm nhạc, giọng hát, ngôn ngữ, khí chất và cả triết học. Chỉ riêng về âm nhạc, album này thể hiện một mảng âm nhạc mới rất phong phú, với bản hòa âm đặc sắc một cách kỳ lạ giữa nhiều nhạc cụ khác nhau, có cả của cây đàn bouzouki của Đông Âu và violon đặc trưng của Nga. Đặc biệt trong album này, Cohen đã thể hiện một cách hoàn hảo giọng trầm sâu lắng không trau truốt nhưng chứa chan đầy xúc cảm mà đã làm lay động trái tim của rất nhiều người hâm mộ trên toàn thế giới. Album này nhận được phản hồi rất tích cực. Nó đứng đầu bảng chọn ở Na Uy suốt 16 tuần, là album bạc tại Anh và album vàng tại Canada.

            Bìa album là một trong những hình ảnh đáng nhớ nhất của Cohen. Ông trong diện bộ rất bảnh bao, đeo kính dâm đen, mặc áo thun (T-shirt) trắng và bộ đồ với áo vest màu xám than sọc trắng, nhưng lại đang cầm quả chuối đã bóc vỏ để ăn. Ảnh do Sharon Weisz-đại diện báo chí của Cohen chụp khi Cohen đang đứng trong nhà kho ở Los Angeles để xem quay đoạn video "First We Take Manhattan" (là tên của một bài hát của ông) do Jennifer Warnes trình bày. Ông tả lại: „Khi Sharon cho tôi xem bức ảnh, tôi thấy nó miêu tả hình ảnh của tôi một cách hoàn hảo, một anh chàng trông khá ngầu, có sắc thái và trong một bộ đồ đẹp. Anh ta dường như là nắm bắt được mọi thứ, có ý tưởng của chính mình. Và tôi chợt nhận ra rằng đó là vấn đề nan giải của tất cả mọi người: vào những lúc chúng ta nghĩ rằng chúng ta đang có vẻ lạnh lùng nhất thì mọi người lại chỉ nhìn thấy một anh chàng miệng đang nhồm nhoàm đầy chuối”. Cohen thích hình ảnh đó đến mức không những chỉ dùng nó cho bìa album mà còn dùng nó như hình ảnh quảng cáo cho chuyến lưu diễn thế giới năm 1988.

Bìa album phòng thu thứ 8 (đĩa than và băng nhạc) của Cohen mang tên „I’m Your Man”, cũng là tên của một bài hát trong album.

Album được đưa vào danh sách „1001 album âm nhạc bạn cần nghe trông đời” (dịch nguyên văn „… bạn phải nghe trước khi chết” (1001 Albums You Must Hear Before You Die)). Bài hát „I’m Your man” đứng vị trí thứ 10 trong danh sách lựa chọn những bài hát hay nhất của Leonard Cohen. Nó cũng được chọn làm tựa đề quyển sách của tác giả Sylvie Simmons viết về tiểu sử và sự nghiệp của Cohen, xuất bản lần đầu tiên năm 2012. 

Bìa sách về tiểu sử và sự nghiệp của Cohen củatác giả Sylvie Simmons.

Chắc chắn rằng nhiều độc giả nữ sẽ rất cảm động khi nghe bài hát này, với những lời thiết tha của người đàn ông sẵn sàng làm mọi thứ vì tình yêu dành cho người phụ nữ mình yêu. Và các độc giả nam chắc cũng ‘học’ được cách chinh phục người mình yêu qua những lời „tự sự” của tác giả Cohen.

„I’m Your Man” („Anh là người yêu của em”)

Nếu em cần một người yêu

Anh sẽ làm bất cứ điều gì em muốn

Và nếu em cần một kiểu tình yêu khác

Anh sẽ đeo mặt nạ vì em

Nếu em cần một người đồng hành

Hãy nắm lấy tay anh

Cả khi nếu em muốn đánh ngã anh khi tức giận

Anh đang đứng bên em đây

Vì anh là người yêu của em

…

If you want a lover,

I'll do anything you ask me to

And if you want another kind of love

I'll wear a mask for you

If you want a partner

Take my hand

Or if you want to strike me down in anger

Here I stand

I'm your man

…

Kể cả những độc giả chưa hiểu nghĩa của lời bài hát bằng tiếng anh, cũng sẽ bị thu phụcbởi giaiđiệu rất trữ tình và giọng hát sâu lắngcủa Cohen. Điều hết sức khác biệt với bài “Hallelujah”, chỉ có một bản trình diễn duy nhất của bài hát “I’m Your Man” (b). Có lẽ rằng không một ai nghĩ là có đủ khả năng diễn đạt được bài hát như Leonard Cohen.

Nhân dịp kỷ niệm ngày sinh của ông, chúng tahãy thưởng thức bài hátnày (bản gốc):https://www.youtube.com/watch?v=yOnXe8ttmjY

Tài liệu tham khảo và ảnh: từ Internet.

Chú dẫn:

(a) Bob Dylan-ca sĩ, nhạc sĩ, nhà thơ, họa sĩ người Mỹ, là một trong những người nổi tiếng trong lĩnh vực văn hóa suốt hơn năm mươi năm, đã đạt giải Nobel văn học năm 2016.

(b) Có một bài hát của nhóm Wham! có cùng tên: (Baby) I’m your Man (năm 1985).