Câu chuyện dành cho những người thấy mình vô dụng

Một chàng trai trẻ tới gặp một người đàn ông khôn ngoan và nói:

“Tôi tới gặp ông vì tôi cảm thấy mình thật vô tích sự, tôi chẳng muốn sống thêm nữa. Mọi người xung quanh tôi đều nói rằng tôi là một kẻ ngốc, một thằng thất bại. Tôi cầu xin ông, hãy giúp tôi!”

Người đàn ông khôn ngoan liếc nhìn chàng trai, rồi vội vàng nói: “Ta rất tiếc. Bây giờ ta đang rất bận và không thể giúp được anh. Ta đang có việc gấp phải làm…” Ông dừng lại một lúc, suy nghĩ rồi nói:“Nhưng nếu anh đồng ý giúp ta việc này, ta sẽ sẵn lòng giúp đỡ anh”.

“Ồ, tất nhiên rồi” – chàng trai nhanh nhảu đồng ý không chút đắn đo tới vấn đề của mình.

“Tốt!” – người đàn ông khôn ngoan nói, rồi tháo chiếc nhẫn đính đá rất đẹp trên tay ra.

“Hãy lấy một con ngựa rồi phi ra chợ. Ta phải bán chiếc nhẫn càng sớm càng tốt để trả nợ. Hãy cố gắng bán giá càng cao càng tốt. Đừng đồng ý đổi lấy bất cứ thứ gì ít hơn một đồng tiền vàng. Giờ hãy đi đi rồi trở về sớm nhất nhé!”

Chàng trai cầm chiếc nhẫn, cưỡi ngựa ra chợ. Khi đến nơi, anh ta đưa chiếc nhẫn cho những người thợ máy. Họ thích thú ngắm nhìn, nhưng khi nghe nói giá của nó không dưới một đồng tiền vàng, họ mất hứng thú ngay.

Một số người cười thẳng vào mặt chàng trai, những người khác bỏ đi. Chỉ có một người thợ già hơn thì giải thích rằng một đồng tiền vàng là cái giá quá cao cho một chiếc nhẫn như thế. Ông chỉ đồng ý đổi nó lấy một đồng tiền bạc hoặc một đồng thiếc. Nghe vậy, chàng trai nhớ lại lời người đàn ông khôn ngoan và từ chối. Anh ta đi sang khu chợ khác, đưa chiếc nhẫn cho hàng trăm người, nhưng mọi chuyện chẳng có gì khác.

Anh đánh ngựa trở về nhà người đàn ông khôn ngoan, buồn rầu nói:“Tôi không thể bán được chiếc nhẫn của ông. Không ai đồng ý mua nó với giá một đồng tiền vàng cả. Tôi chỉ có thể đổi được một đồng tiền bạc thôi, nhưng nó lại không xứng với giá trị chiếc nhẫn”.

“Bây giờ chuyện đó rất quan trọng con trai ạ!” – người đàn ông khôn ngoan nói. “Trước khi cố gắng bán chiếc nhẫn, con nên tìm hiểu xem nó đáng giá thế nào. Và ai là người có thể biết điều đó rõ hơn một thợ nữ trang? Hãy tới gặp người thợ nữ trang, hỏi ông ta xem sẽ trả bao nhiêu cho chiếc nhẫn. Nhưng dù ông ấy có nói cái giá nào thì cũng đừng bán, mà hãy mang nó về đây”.

Chàng trai lại nhảy lên ngựa, rồi đi đến tiệm nữ trang. Người thợ kim hoàn xem xét chiếc nhẫn rất cẩn thận và tỷ mỉ, cân nó lên, sau đó đưa lại cho chàng trai.

“Hãy nói với ông chủ anh rằng bây giờ ta không thể đưa cho ông ấy nhiều hơn 58 đồng tiền vàng. Nhưng nếu ông ấy cho ta thêm ít thời gian nữa, ta sẽ trả 70 đồng tiền vàng để đền bù cho việc phải chờ đợi”.

“70 đồng tiền vàng!” – chàng trai kêu lên. Anh ta cười lớn, cảm ơn người thợ kim hoàn rồi quay trở về. Người đàn ông khôn ngoan nghe kể lại toàn bộ câu chuyện, rồi nhìn vào mắt chàng trai trẻ.

“Hãy nhớ lấy điều này, con trai. Con giống như chiếc nhẫn này – đáng giá và độc nhất. Và chỉ có một chuyên gia thực sự mới nhận ra giá trị thực của con. Vì thế, tại sao con lại phải lãng phí thời gian của mình với những lời nhận xét tùy tiện của người khác?”

• Nguyễn Thảo (Dịch từ ER)