Giải pháp mới giải quyết rủi ro hệ thống

Giải pháp mới giải quyết rủi ro hệ thống
Những rủi ro mang tính hệ thống như biến đổi khí hậu, an ninh mạng và đại dịch mang đặc điểm là độ phức tạp cao, bất định, mơ hồ và những hệ quả của nó vượt quá hệ thống ban đầu mà nó được sinh ra. Đó là lý do giải thích tại sao cách tiếp cận và những đo đạc điều chỉnh của nghiên cứu mới lại không thể thiếu trong đánh giá và quản lý các rủi ro đó.

 

Việt Nam được đánh giá là một trong số các quốc gia kiểm soát tốt đại dịch Covid-19. Nguồn: TTXVN

Một nhóm nghiên cứu liên ngành vừa xuất bản một công trình về chủ đề này trong một ấn bản đặc biệt của tạp chí Risk Analysis do Ortwin Renn và Pia-Johanna Schweizer của Viện nghiên cứu sự bền vững tiên tiến biên tập.

Những tác động tiêu cực của rủi ro hệ thống thường vượt xa những khu vực, nơi có thể nhìn thấy một cách rõ ràng nhất thiệt hại xảy ra – khủng hoảng coronavirus là một trường hợp điển hình. Các tác giả của bài báo “Systemic Risks from Different Perspectives” (Những rủi ro hệ thống từ những góc nhìn khác biệt) đã phân tích những thách thức hiển hiện qua rủi ro hệ thống từ góc nhìn của những lĩnh vực khác nhau, trải rộng từ toán học đến khoa học các hệ phức hợp, kỹ thuật, sinh học, sinh thái học và khoa học xã hội. Họ nhấn mạnh vào những cái nhìn cụ thể của từng quan điểm khoa học và kết hợp chúng lại để tạo ra một cách hiểu mang tính liên ngành về rủi ro hệ thống và những đo lường quản lý rủi ro hiệu quả.

Các nhà nghiên cứu đã khuyến nghị các công cụ mô phỏng tích hợp và dữ liệu kinh nghiệm theo trật tự để tăng thêm việc tích hợp hiểu biết về rủi ro hệ thống mà có thể hữu ích cho tư vấn chính sách. “Các tương tác của con người và những yếu tố mang sức ép không thể lường trước cần được xem xét tại đây, cũng như những hệ quả kết lại khi rủi ro lan truyền từ hệ này sang hệ khác”, đồng tác giả Pia-Johanna Schweizer giải thích. Để đạt được cả tính hiệu quả và xã hội chấp nhận, việc quản lý rủi ro hệ thống đòi hỏi sự hợp tác liên ngành và xuyên lĩnh vực, một hệ thống kiểm tra sát sao và sự gắn kết nhà khoa học, nhà vận hành và các chủ thể. Trong nghiên cứu, các tác giả đưa ra một chuỗi phương pháp theo từng bước để xử lý các thách thức đó.

Họ cũng nhấn mạnh vào tầm quan trọng của công chúng và chủ thể tham gia trong hạn chế rủi ro. Trong các xã hội có tính dân chủ, việc quản lý rủi ro thành công nhiều hơn.

Anh Vũ tổng hợp

Nguồn: https://phys.org/news/2020-12-solutions.html; https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/risa.13657