Tìm thuốc ức chế enzyme ngăn nCoV nhân lên

Nhà hóa sinh Yuk-Ching Tse-Dinh, giám đốc Viện khoa học phân tử sinh học, Đại học Quốc tế Florida tại Miami, Mỹ, và phó giám đốc Prem Chapagain của viện hợp tác với nhóm nghiên cứu, Trường Y Đại học Texas ((UTMB), Galveston và Viện Ung thư Mỹ tìm phương pháp điều trị giúp giảm sự lây lan của nCoV ở bệnh nhân. Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu Covid-19 nào được phát hiện và thông qua.  

Báo cáo công bố hồi tháng 3 trên trang BioRxiv của tiến sĩ Mariano Garcia-Blanco ở UTMB cho biết enzyme topoisomerase III-ß (TOP3B) có thể là mục tiêu tiềm năng cho các loại thuốc điều trị Covid-19. Thông thường, enzyme topoisomerase hỗ trợ sao chép ADN bên trong tế bào người. Nhưng khi một số loại virus, bao gồm sốt xuất huyết, Zika và Covid-19 bám vào TOP3B, chúng sử dụng enzyme này để lắp ráp những bản sao, biến tế bào chủ thành nhà máy sản xuất virus. Sau phát hiện này, Garcia-Blanco đã nhờ tiến sĩ Tse-Dinh, chuyên gia về topoisomerase, tìm kiếm loại thuốc có thể ức chế enzyme này và ngăn nCoV nhân lên với số lượng lớn trong cơ thể bệnh nhân.    

Tse-Dinh bắt đầu với những loại thuốc đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) thông qua bởi bà muốn tìm phương pháp điều trị có thể thử nghiệm nhanh trên bệnh nhân. Bà và cộng sự nhắm vào tác nhân vật chủ có sẵn trong tế bào người mà virus điều khiển để nhân lên. Nếu TOP3B trong tế bào không hoạt động, virus sẽ không thể sinh sản thuận lợi.

Nhóm nghiên cứu cho rằng các loại thuốc kháng virus có thể được sử dụng song song với chất ức chế TOP3B để tấn công kép virus và nâng cao khả năng phục hồi của bệnh nhân nguy kịch. Nhưng với hàng nghìn loại thuốc đã được FDA thông qua, xác định bắt đầu từ loại nào trở thành một thách thức thực sự.

Sử dụng trí tuệ nhân tạo và lập mô hình phân tử, nhà vật lý Prem Chapagain nhanh chóng nhận dạng một số ứng cử viên hàng đầu có thể đóng vai trò như chất ức chế TOP3B. Tse-Dinh và hai nghiên cứu sinh thạc sĩ Ahmed Seddek và Tumpa Dasgupta đang thử nghiệm thuốc trên một phiên bản TOP3B và vài topoisomerase có liên quan khác. Tse-Dinh đã liệt kê các loại thuốc tiềm năng để nhóm của Garcia-Blanco thử nghiệm trên tế bào sống nuôi cấy và nCoV.    

Nhóm nghiên cứu làm việc nhiều giờ trong phòng thí nghiệm để tìm cách vô hiệu hóa TOP3B. Garcia-Blanco thậm chí tách cả nhóm thành hai tổ nhỏ hơn để giãn cách xã hội và đảm bảo tiến độ công việc nếu một trong hai nhóm phải cách ly. Trong khi đó, Chapagain làm việc từ xa ở nhà, liên tục tinh lọc mô hình và nghiên cứu những loại thuốc tiềm năng khác.