Viện Toán cao cấp nghiên cứu ứng dụng lĩnh vực kinh tế - xã hội

Ngày 20/12, lễ kỷ niệm 5 năm hoạt động của Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010-2020 và thành lập Viện nghiên cứu cao cấp về Toán được tổ chức tại Hà Nội với thông điệp  “Toán học luôn ở xung quanh ta và gần gũi với tất cả mọi người. Hãy phấn đấu vì một nền Toán học Việt Nam phát triển ngang tầm các nước tiên tiến trên thế giới”.

GS Trần Văn Nhung, Phó trưởng ban điều hành chương trình cho biết, 5 năm qua, chương trình trọng điểm quốc gia đã đi được một chặng đường và Viện nghiên cứu cao cấp về Toán với bốn năm hoạt động chính thức đã đạt được những kết quả và thành công bước đầu. Cụ thể, nhiều học bổng khuyến khích học tập được trao cho những học sinh yêu toán. Từ năm 2012 đến nay, Ban điều hành chương trình đã tổ chức 4 kỳ xét chọn cấp học bổng cho với tổng cộng trên 23 tỷ đồng đã được cấp cho 682 lượt sinh viên Toán và 1.139 lượt học sinh THPT chuyên, mỗi suất học bổng trị giá từ 7,35 triệu đến 8,05 triệu đồng cho một học kỳ.

Trong gần 4 năm hoạt động, Viện nghiên cứu cao cấp về toán đã có 58 nhóm nghiên cứu và 50 lượt cá nhân với tổng số 393 lượt cán bộ nghiên cứu và khách mời, đặc biệt trong đó có 2 nhóm làm về ứng dụng toán học trong Công nghệ thông tin, có 150 người nước ngoài đến từ 18 nước và 47 nhà khoa học người Việt Nam ở nước ngoài.

"Điều đặc biệt là với uy tín quốc tế của mình, mỗi lần về nước (khoảng 2-3 tháng/năm), GS Ngô Bảo Châu luôn mời được các chuyên gia nước ngoài hàng đầu đến Viện cùng làm việc, lập thành nhóm nghiên cứu về Lý thuyết số, mở Trường hè cũng như tổ chức các hoạt động quan trọng tại Viện", GS Nhung cho hay.

GS Ngô Bảo Châu. Ảnh: Hoàng Long

GS Ngô Bảo Châu, Giám đốc khoa học của Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán cho hay, ngay từ khi thành lập, Viện đã được nhận ưu đãi cả về tài chính và cơ chế hành chính thông thoáng. Sau nửa chặng đường, Viện đã hoàn thành được nhiệm vụ mà Chính phủ giao. 

Theo GS Châu, sắp tới Viện nghiên cứu cao cấp về Toán sẽ tiếp tục duy trì những hoạt động nghiên cứu và khoa học chuyên môn, đẩy mạnh nghiên cứu ứng dụng toán học trong các lĩnh vực kinh tế- xã hội. Viện cũng đang có một dự án phôi thai là cùng với các nhà khoa học Pháp nghiên cứu về sự xói lở ở Hội An. 

"Mặc dù dự án đang thai nghén nhưng tôi rất kỳ vọng vì đó là sự đóng góp của giới khoa học cho một vấn đề quan trọng của đất nước", ông Châu nói và cho biết, Viện sẽ tiếp tục nghiên cứu trong lĩnh vực tài chính- ngân hàng, công nghệ thông tin, khí tượng, thủy văn, triển khai chương trình đào tạo tiến sỹ Toán học xuất sắc dựa vào sự phối hợp với các trường đại học lớn ở Hà Nội và một số trường ở nước ngoài.

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Giáo dục Phạm Vũ Luận cho biết, Viện nghiên cứu cao cấp về toán là một mô hình hoàn toàn mới lạ, khi triển khai thành lập các bên đã thống nhất cơ quan quản lý Nhà nước không can thiệp sâu về chuyên môn mà chỉ đặt ra mục tiêu, nhiệm vụ. Chuyển mô hình từ kiểm soát, can thiệp sang mô hình tạo điều kiện thống nhất, hỗ trợ cho sự phát triển.

Bộ trưởng khẳng định, từ khi Viện nghiên cứu cao cấp về toán ra đời đã có luồng gió mới không chỉ trong toán học mà còn các lĩnh vực khoa học khác. Đó là cách tiếp cận mới văn minh, hiệu quả, phong cách làm việc mới cả trong nghiên cứu, điều hành và lãnh đạo, tác động tích cực đến việc dạy và học toán cũng như các môn khoa học khác.

"Chúng tôi sẽ thúc đẩy nhanh chóng việc xây dựng trụ sở mới của Viện trong năm 2016", Bộ trưởng Luận nói.

Lan Hạ