Nhà văn Na Uy Jon Fosse thắng Nobel Văn học 2023

Nhà văn Na Uy Jon Fosse, 64 tuổi, được công bố thắng Nobel Văn học 2023.

Trí tuệ nhân tạo đối diện phẩm tính người

Nhìn từ góc độ nghệ thuật, nếu AI đạt tới chỗ tự mình tạo ra các tác phẩm và bức tử nghệ thuật, vô hiệu hóa nghệ sĩ, thì nó sẽ dẫn tới hệ lụy nào cho nhân loại?

Cõi đi về

“Cõi đi về” là sự dao động giữa những miền không gian.

Vẽ Kiều

Bình luận, chứng minh, phân tích rạch ròi khoa học bài thơ này hay ở chỗ nào về câu, chữ, chấm, phẩy… cũng chỉ đạt đến 99,9% thôi. 0,1% còn lại là bất khả thi và bất khả giải. Vì đó là vương quốc bí mật của Chúa, đó là món quà quý giá mà Đấng tạo hóa ban tặng riêng cho nghệ thuật. Tất nhiên người ta có thể nhận ra 0,1% ấy bằng cảm. Chỉ cảm được mà thôi. Với Truyện Kiều và những bức tranh vẽ Kiều cũng vậy, dù có thấu được ngôn nội lẫn ngôn ngoại đến mấy thì cũng vẫn phải là cảm nhận.

Feynman nghĩ về trí tưởng tượng trong khoa học và văn học

Trong quãng thời gian ngắn ngủi ở Caltech, tiến sĩ Leonard Mlodinow đã có cơ hội trao đổi trực tiếp với Richard Feynman và hiểu thêm về con người ông. Các cuộc trao đổi này đã được ghi âm trực tiếp và trở thành nguồn cảm hứng để Mlodinow viết cuốn “Cầu vồng của Feynman”. Dưới đây là trích đoạn một số suy nghĩ của Feynman về sự khác biệt giữa trí tưởng tượng trong khoa học và văn học.

Tại sao có nhiều ngôi nhà nghiêng ngả hoặc rất hẹp ở Amsterdam?

Khi dạo bước trên đường phố trong khu phố cổ ở Amsterdam, một trong những điều đầu tiên du khách nhận thấy là rất nhiều ngôi nhà dọc các kênh không chỉ có mặt tiền nghiêng có chủ ý và theo qui định, mà một số còn bị cong, lệch, nghiêng ngả theo mọi hướng. Ngay cả cửa ra vào hay cửa sổ cũng bị méo mó, vẹo vọ. Các ô kính không phải là hình chữ nhật hay hình vuông như bình thường, mà là những hình bình hành không đồng đều và méo mó. Du khách cũng sẽ khá băn khoăn khi thấy vẫn có người sống bên trong những ngôi nhà này, dù là nó dường như có thể đổ sập xuống bất cứ lúc nào. Tại sao vậy?

Nhà văn Pháp Annie Ernaux thắng Nobel Văn học 2022

Annie Ernaux, 82 tuổi, thắng Nobel Văn học 2022 với các tác phẩm về thân phận phụ nữ và cuộc sống qua ngòi bút "dũng cảm, sắc lạnh".

Mặt tiền nhà nghiêng về phía trước với móc tời ở Amsterdam

Herta Müller và những linh hồn rỗng

“… cô hỏi: Khi nào thì chiến tranh kết thúc. Tôi nói: Chiến tranh đã kết thúc được hai năm nay”. [Atemschaukel – Herta Müller] Chiến tranh đã kết thúc được hai năm nay nhưng sau đó nhân vật tôi – Leo Auberg – lại giục cô gái đang ngồi ăn kiến trở về một cái trại. Chiến tranh có thể đã kết thúc nhưng những cái trại thì không. Cái đói cũng không. Sự phi nhân lại càng không.

Chopin, trái tim đẹp nhất

Chẳng cần phải là một người đam mê âm nhạc hay điện ảnh, có lẽ cũng có thể nhớ cảnh phim gần cuối trong Nghệ sĩ dương cầm, khi Władysław Szpilman khai với người sĩ quan Đức rằng anh chơi piano, viên sĩ quan bảo anh hãy chơi đi, chơi một bản cho y xem.